| انعكاس موضوع مرگ و شهادت در شعر دفاع مقدس
هدف از اين پايان نامه بررسي انعكاس موضوع مرگ و شهادت در شعر دفاع مقدس مي باشد
|
 |
| دسته بندي | تاريخ و ادبيات |
| فرمت فايل | doc |
| حجم فايل | 1621 كيلو بايت |
| تعداد صفحات فايل | 290 |
دانلود پايان نامه رشته زبان و ادبيات فارسي
انعكاس موضوع مرگ و شهادت در شعر دفاع مقدس
چكيده
الف. موضوع و طرح مسئله (اهميت موضوع و هدف):
موضوعي كه اين تحقيق به بررسي آن مي پردازد «درون-مايۀ مرگ و شهادت در شعر شاعران دفاع مقدس» است.
گفتني است كه تعداد شاعران دفاع مقدس از شمار بيرون است و بررسي آثار تمامي اين شاعران در فرصت اندك، امري بس دشوار به نظر مي آيد. هدف اين تحقيق، بيان درون مايه هاي اصلي و درخور توجه شاعران دربارۀ مرگ و شهادت است و اينكه شاعران بيشتر از چه تصاوير و مفاهيمي براي بيان مقاصد هنري خود بهره جسته اند؛ البته در خصوص اين درون مايه ها به عنوان يك تحقيق جداگانه يا كتابي مجزا كار درخوري صورت نگرفته است.
ب. مباني نظري شامل مرور مختصري از منابع، چارچوب نظري و پرسش ها و فرضيه ها:
منابع موجود دربارۀ تحقيق با تلاش فراوان فراهم شد. زياد بودن تعداد شاعران و آثار نسبتاً زياد آنها، دغدغۀ اصلي پژوهنده بود ولي با كوشش فراوان تمام آثار شاعران، مطالعه و بررسي شد و درون مايه هاي مورد نظر با ژرف نگري و دقت بسيار استخراج و طبقه بندي شد.
- پرسش هايي كه براي پژوهنده مطرح بودند، عبارتند از:
1- دفاع مقدس تا چه حد در شعر شاعران دورۀ انقلاب اسلامي تأثير داشته است؟
2- درون مايۀ مرگ و شهادت در شعر شاعران دفاع مقدس چگونه نمود يافته است؟
3- چه درون مايه هايي در اين رابطه از بسامد بالايي برخوردار بودند؟
- فرضيه هايي كه پژوهنده در پي ارائۀ آن ها برآمده است:
1- به نظر مي رسد شاعران تلقي ويژه اي از مفهوم مرگ و شهادت داشته اند؛
2- به نظر مي رسد درون مايۀ مرگ و شهادت در تصويرآفريني شاعرانه و ايجاد تخييل و مضمون آفريني در شعر شاعران دفاع مقدس نقش بسزايي داشته است؛
3- به نظر مي رسد اغلب شاعران برجستۀ دفاع مقدس به منزلت شهادت و شهيد توجه ويژه اي داشته اند و اين مسئله با ايثار و جان فشاني فرزندان ملت در دفاع از حيثيت و كيان ملي و ديني در پيوند كامل بوده است.
4- به نظر مي رسد كه توجه به شهادت و پذيرش مرگ و استقبال از آن به عنوان موضوعي عمده در شعر اين دوره مطرح است.
پ. روش تحقيق شامل تعريف مفاهيم، روش تحقيق، جامعۀ مورد تحقيق، نمونه گيري و روش هـاي نمونه گيري، ابزار اندازه گيري، نحوۀ اجراي آن، شيوۀ گردآوري و تجزيه و تحليل داده ها:
در ابتدا تعريفي از مفاهيم كليدي مشخص و تعريف شد و بعد از توضيح ويژگي هاي شعري اين دوره، شاعران مورد نظر (23شاعر) به ترتيب الفبايي معرفي شدند.
كليدواژه ها:
مقدمه:
مرگ و شهادت از مفاهيم آييني در فرهنگ اسلامي شيعه محسوب مي شوند و از اهميت بسزايي در ميان تمام اقوام از جمله مسلمانان و ايرانيان برخوردارند. اين دو مسئلۀ مهم در تحقيق اينجانب در برهه اي خاص از تاريخ ايران ـ دفاع مقدس و جنگ تحميلي ـ مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفتند و نگارنده به درون مايه هاي نويني در اين زمينه دست يافت.مرگي كه شاعر اين دوره در شعرش ترسيم مي كند، چهره اي متفاوت بر خود مي گيرد. مرگي كه مرگ نيست بلكه عين زندگي و يا نه خود زندگي است. اگر شاعر اين دوره از مرگ مي گويد، بدون آنكه از سياهي و دهشت آن سخن براند به جهت ايمان راسخ و قلب پاك و خداجويش است. مرگ در شعر اين دوره سيمايي دلپذير مي يابد و رزمندۀ جنگ با آن در قالب عروسي زيبــا چهره مواجه مي شود.
شهادت به عنوان مرگي دلپذير و خوشايند در فرهنگ شيعه و اسلام مطرح است و در دورۀ دفاع مقدس اين نوع از مرگ به وفور مشاهده مي شود و شاعر اين دوره سعي مي كند در شعرش اين مفهوم را به زيباترين تصاوير و آرايش ها بيارايد.اين متن در پي آن است كه درون مايۀ مرگ و شهادت را از شعر شاعران دفاع مقدس بيرون كشيده و آنها را در قالب عباراتي ساده و نغز و بديع ارائه كند. براي نيل به اين هدف، در فصل اول (تعاريف، مفاهيم، كليات) سعي شد مفاهيم كليدي تحقيق(مرگ ـ شهادت ـ لقاءالله ـ حماسه ـ جنگ تحميلي و دفاع مقدس ـ شعر و شاعر دفاع مقدس ـ درون مايه و ارتباط تنگاتنگ آن با موضوع و بن مايه ـ توجه به حماسۀ عاشورا و ميزان تاثيرگذاري آن در حماسۀ دفاع مقدس ــ ادبيات پايداري و مقاومت و ...) به صورت مختصر اما مفيد شرح داده شوند.
در فصل دوم و سوم به مفهوم مرگ و شهادت و درون مايه-هاي آن ها، در شعر شاعران دفاع مقدس پرداخته شد و به جهت پرهيز از اطناب و اطالۀ كلام، درون مايه ها به صورت فهرست وار به همراه شواهد شعري استخراج شده از آثار 23 تن از شاعران برجستۀ اين عرصه (با توجه به فرصت اندك دورۀ تحقيق و پژوهش با وسواس خاصي تعداي از شاعرانن گلچين شدند و اميد است در آينده اي نزديك آثار شاعران ديگر كه مربوط به اين زمينه است، بررسي شود.) نوشته شد؛ به جهت انسجام و نظم كار، درون مايه ها به ترتيب الفبايي قرار گرفتند. (توصيحات لازم دربارۀ درون-مايه هاي عمده در مقدمۀ هر فصل آمده است.)
در فصل چهارم براي معرفي شاعران و آثار آن ها، زندگينامه و سبك شعري مختصري از آن ها ارائه شد . سعي شد از تازه ترين منـــابع موجود در اين زمينه (كتاب هاي تازه تدوين شده، مقاله ها و ســايت هاي اينترنتي روز) استفاده شود. در فصل پنجم، نتيجۀ نهايي و پيشنهادهاي لازم مطرح شد كه ان شاءالله به زودي جامۀ عمل بپوشند و در پايان فهرست منابع و مراجع ذكر شد.
فهرست مطالب:
مقدمه
فصل اول:
تعاريف، مفاهيم، كليات............................................................................................................. 1
1- تاريخچۀ جنگ تحميلي......................................................................................................... 2
2- چرا دفاع مقدس؟ ............................................................................................................... 4
3- دفاع مقدس و حماسۀ عاشورا ............................................................................................ 6
4- دفاع مقدس حماسه اي سترگ.............................................................................................. 8
5- مرگ ................................................................................................................................. 11
1- 5- مرگ در شعر فارسي و دفاع مقدس ......................................................................15
6- شهادت، پذيرش مرگ......................................................................................................... 16
1- 6- دفاع مقدس و مرگ سرخ .................................................................................. 19
7- لقاءالله ................................................................................................................................ 21
1- 7- دفاع مقدس آزموني براي وصول به لقاي الهي ................................................... 23
8- شعر مقاومت ...................................................................................................................... 24
1- 8- تاريخچۀ شعر مقاومت در ادب فارسي .............................................................. 26
9- شعر و شاعر دفاع مقدس ................................................................................................. 28
10- قالب هاي شعري دفاع مقدس ................................................................................ 36
1- 10- غزل
1- 1- 10- غزل حماسي
2- 1-10- غزل- قصيده
3-1-10- غزل- مثنوي
4- 1-10- غزل نو
2- 10- قصيده
3- 10- مثنوي
4- 10- قطعه
5- 10- چهارپاره
6- 10- رباعي
7- 10 - دوبيتي
8- 10- قالب نيمايي و نو
11- موضوع، بن مايه يا موتيف، درون مايه يا مضمون يا تم ..................................................... 39
پي نوشت 1................................................................................................................................. 41
فصل دوم:
درون مايۀ مرگ در شعر شاعران دفاع مقدس ............................................................................ 49
پي نوشت 2............................................................................................................................... 69
فصل سوم:
درون مايۀ شهادت در شعر شاعران دفاع مقدس ....................................................................... 71
پي نوشت 3 ................................................................................................................................. 194
فصل چهارم:
زندگينامه و آثار شاعران دفاع مقدس(23 شاعر) ................................................................... 197
1- قيصر امين پور؛ 2- سيمين بهبهـــاني؛ 3- محمدحسين بهجت تبريزي؛ 4- پرويز بيگـي حبيب آبادي؛ 5- سيد حسن حسيني؛
6- فاطمه راكعي؛ 7- حميد سبزواري؛ 8- محمدرضا شفيعي كدكني (م. سرشك)؛ 9- طاهره صفارزاده؛
10- محمدرضا عبدالملكيان؛ 11- احمد عزيزي؛ 12- همايون عليدوستي؛ 13- عليرضا قزوه؛
14- سپيده كاشاني(سروراعظم باكوچي)؛ 15- مشفق كاشاني(عباس كي منش)؛
16- عبدالجبـــــار كاكايي؛ 17- نصراله مرداني؛ 18- علي معلم دامغاني؛ 19
- سيد علي موسوي گرمارودي؛ 20- يوسفعلـــي ميرشكاك؛ 21- سلمان هراتي؛ 22- صديقه وسمقــي؛ 23- سيميندخت وحيدي.
پي نوشت 4 ............................................................................................................................. 212
فصل پنجم:
نتايج و پيشنهادها ..................................................................................................................... 213
كتابنامه ................................................................................................................................... 217
- پنجشنبه ۲۸ دی ۹۶ ۱۱:۲۱ ۳۰ بازديد
- ۰ نظر